Çarşamba günü Yunanistan, Türkiye’nin 1974’te Kıbrıs’ı işgaliyle ilgili belgeleri içeren gizliliği kaldırılmış bir dizi dosyayı yayınladı.
Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (EYP) başlattığı girişimin, geçtiğimiz Temmuz ayında adanın 50’nci yıldönümünü kutlayan adanın bölünmesine yol açan trajik olaylara ışık tutması bekleniyor.
Belgelerde Kıbrıs’ın işgaline ve Atina’nın Başkan Makarios’a karşı kışkırttığı darbeye değiniliyor.
15 Temmuz 1974’te Kıbrıs’ta Atina cuntasının kışkırtmasıyla askeri darbe gerçekleşti ve Türkiye’ye beş gün sonra işgal için bahane verdi.
Komplocular Makarios’u devirdiler ve gazeteci Nikos Samson liderliğinde bir “kukla” hükümet kurdular.
Adayı Yunanistan’la birleştirmeyi amaçladılar; Birlik, bazı Rumlar için olduğu kadar bazı Kıbrıslılar için de milliyetçi bir idealdi.
Belirli belgeler artık resmi EYP web sitesinde mevcuttur.
EYP daha fazla gizli belge yayınlayacak
Bu, EYP’nin mevcut mevzuatın öngördüğü prosedürleri uygulayarak arşivlerinin gizliliğini kaldırdığı ilk seferdir.
EYP başkanı Thenistoklis Demiris’e göre, Yunan istihbaratı bu döneme ilişkin gizliliği kaldırılmış başka belgelerin yanı sıra Yunanistan’ın yakın tarihine daha fazla ışık tutabilecek diğer hassas materyalleri de yayınlamayı planlıyor.
Yetkili, bunları kamuoyuna açıklama kararının EYP’nin şeffaflık politikasının ve ulusal güvenlikle ilgili kritik olayların tarihsel kaydının bir parçası olduğunu da sözlerine ekledi.
EYP şunu belirtmektedir: “Bu, Helenistik tarihteki travmatik bir dönemdeki gelişmelerin, Servis’in o zamanki bilgi tabanında kaydedildiği şekliyle, şu anda tarihçilerin ve aynı zamanda ilgilenen herkesin incelemesine açık olan bir günlüğüdür. , bilgi çıkarma ve sonuçlandırma.
“Zamanın geçmesine rağmen onu sadece okumak bile birçok yerde etkileyici ama aynı zamanda güçlü duygular uyandırıyor.”
Yunanistan’ın Kıbrıs işgaline ilişkin dosyaları ‘hayati önemde’
Atina Üniversitesi Tarih Profesörü Evanthis Hatzivasileiou, materyalin ilk değerlendirmesini yaptığı kendi notunda, bu materyalin çok önemli olduğunu belirtiyor.
Mevcut diğer kaynaklarla birleştirildiğinde, bunun önemli olayların tam bir resmini oluşturma çabasına katkıda bulunacağını vurguluyor.
“Uluslararası alanda benzer istihbarat belgelerine erişim kesin değildir. Dünyadaki çoğu ülke buna izin vermiyor. Belgelerini yayınlayanlar çoğunlukla Batılı ülkelerin istihbarat teşkilatlarıdır (hepsi değil) (tabii ki yürürlükteki mevzuatla belirlenen makul bir sürenin ardından), ancak bu bile çok yeni bir gelişmedir” diye belirtiyor.
Hatzivasileiou, “Bu açıdan bakıldığında, EYP girişimi hem Hizmetin hem de genel olarak Devletin bu uluslararası eğilimlere, en azından Batı dünyasındaki eğilimlere uyum sağlamasına yönelik önemli bir adım teşkil ediyor” diyor.
