Bugün Yunanistan kiliseler, haçlar ve İncil ikonografisiyle doludur. Elbette her zaman bu şekilde değildi. Antik çağların çoğunda,
Yunanlılar pagan tanrılarından oluşan panteonlarına tapıyorlardı. Bu nasıl değişti? Hıristiyanlık Yunanistan’da nasıl bu kadar yaygınlaştı?
Birinci yüzyılda Evanjelizm
Yunanistan’ın Hıristiyanlaşma hikayesi, Hıristiyanlığın da ortaya çıktığı birinci yüzyılda başlıyor. Nasıralı İsa MS 30’da vaaz vermeye başladı ve MS 33’te öldü. Kısa bir süre sonra Tarsuslu Saul Hıristiyan oldu. O, Hıristiyan mesajının gayretli ve coşkulu bir vaiziydi. Kariyerinin çoğunda Paul olarak biliniyordu.
Pavlus Yahudilere vaaz vermesine rağmen, vaaz etme çabalarını öncelikle Yunanlıların ve Yahudi olmayan diğer ulusların yaşadığı bölgelere odakladı. Hıristiyanlık, Pavlus’un misyonerlik çalışmalarından önce bazı Yunan topraklarına yayılmış olabilir, ancak Hıristiyanlığın Yunanistan’da yayılmasının asıl sorumlusu Pavlus’tu. Yunanistan’daki seyahatleri ve bakanlığı, İncil’in Elçilerin İşleri kitabında ayrıntılı olarak anlatılmaktadır.
Pavlus’un ilk misyonerlik yolculuğundaki ilk durağı Kıbrıs’tı. Vali sarayının bulunduğu Baf’ta Pavlus, adanın valisi Sergius Paulus’u bile dönüştürdü.
Pavlus Yunanistan’da vaaz veriyor
Pavlus Kıbrıs’tan ayrıldıktan sonra Küçük Asya’daki Yunan şehirlerine gitti. Yunanistan’ı ancak ikinci vaaz etme turu sırasında ziyaret etti. Küçük Asya’yı ve deniz yoluyla Makedonya’yı geçti.
Pavlus daha sonra Makedonya’yı dolaşarak ve birçok büyük Yunan şehrinde vaaz ederek Hıristiyanlığı yaymaya devam etti. Bu süre zarfında Selanik ve Berea şehirlerindeki birçok insanı din değiştirdi.
Hıristiyan müjdesi daha sonra Roma’nın Achaia eyaletine veya güney Yunanistan’a yayıldı. Pavlus Atina’ya vardığında Areopagus’ta tanıştığı filozoflarla yüzleşti ve bazılarını vaaz ettiği Tanrı’nın tapındıkları “bilinmeyen Tanrı” olduğuna ikna etti. Yunanistan’ın en önemli şehirlerinden biri olan Atina’da Hıristiyanlık böyle kök saldı.
Üçüncü bir vaaz etme turu Pavlus’u benzer bir yola yöneltti ve Hıristiyanlığın Yunanistan’ın bazı büyük şehirlerinde daha da yer edinmesine yardımcı oldu. Bu süre zarfında birçok Korintoslu din değiştirdi.
Yunanistan’da Hıristiyanlığın yayılmasının önündeki engeller
Yunanlılar için Hıristiyanlığa geçiş kolay olmadı. Yaygınlaştırılması ve kabul edilmesinin önünde birçok engel vardı. Yunanlıların gerçekten de antik dünyanın harikalarından biri olan Efes’teki Artemis Tapınağı gibi çok sayıda etkileyici tapınağı vardı.
Öte yandan tapınakların Hıristiyanlıkta hiçbir rolü yoktu. Birinci yüzyıldaki Hıristiyanlar, genellikle özel evlerde buluştukları için kilise bile inşa etmiyorlardı. Bu durum bazıları için engel teşkil etmiş olabilir, çünkü aşağılık duygusuna yol açmış olabilir.
Aynı şey partilerin yokluğu için de söylenebilir. Birinci yüzyıl Hıristiyanları tarafından kutlanan tek bayram (eğer buna öyle denilebilirse) İsa’nın ölümünün anılmasıydı. Bu, birçok eski Yunanlıya önemsiz görünen, ekmek ve şarabın yer aldığı basit bir törendi.
Pavlus’un Korintoslulara mektubu
Pavlus Korint’teki Hıristiyanlara iki mektup yazdı. Özellikle ilki bize Yunanistan’daki Hıristiyanların yaşamı hakkında çok şey anlatabilir. Eski Yunanlılar genel olarak bilgiyi seviyorlardı. En seçkin antik filozofların birçoğunun Yunanistan’dan gelmesinin nedeni budur.
Pavlus Korintoslulara yazdığı ilk mektubunda hemen bilgelikten söz etmeye başlıyor. O, “dünyanın” (yani Hıristiyan olmayanların, Hıristiyan Tanrı’sından yabancılaşmış olanların dünyasının) bilgeliğinin, Tanrı’nın bilgeliğinden ve Mesih’in müjdesinden daha aşağı olduğunu savunur.
Pavlus’un bu noktayı vurgulaması, bunun Hıristiyanlığın Yunanistan’da yayılmasına meydan okuduğunu doğruluyor. Öğrenmeyi seven, kendini zeki sanan insanlarla dolu bir ülkeydi burası. Bu nedenle felsefelerine aykırı yeni fikirleri ortaya koymak her zaman zor bir süreç olacaktı.
Bu zorluğa (ve bahsedilen emsallere) rağmen, Hıristiyanlık birinci yüzyılda Yunanistan’da gelişmeyi başardı. Pavlus’un mektupları cemaatlere dağıtıldığı için şüphesiz bu çabaya katkıda bulundu.
