Yılın son süper ayı, Cuma akşamı, Yunan mitolojisinde “Yedi Kız Kardeşler” olarak ölümsüzleştirilen bir yıldız işareti olan muhteşem Ülker yıldız kümesinin yanında gökyüzünü aydınlatacak.
Bilindiği üzere Kunduz Dolunayı, 2024’te art arda gelen dört süper Ay’ın sonuncusudur. Her ne kadar Ekim ayındaki Süper Avcı Ayı kadar parlak olmasa da, gökyüzü gözlemcileri yine de etkileyici bir manzaraya tanıklık etme fırsatına sahip olacak. ay yalnız olmayacak. 15 Kasım’da, parlak Ülker veya “Yedi Kız Kardeş” sol alt tarafında görülebilecekken, 16 Kasım’da sağ üst tarafında görünecekler.
Neden Kasım Dolunayına Kunduz Ayı Deniyor?
Dolunay, adını o dönemde doğada olup bitenlerden alır.
1930’lu yıllarda dolunayların isimlerini yayınlamaya başlayan Eski Çiftçi Almanağı’na göre buna “Kunduz Ayı” deniyor çünkü yılın bu zamanında kunduzlar kışlık yiyecek topladıktan sonra kulübelerine sığınmaya başlıyorlar.
Başka bir yorum da, o dönemde Yerli Amerikalıların, kış için bol miktarda sıcak kürk elde etmek amacıyla göller donmadan önce kunduz tuzakları kurmalarıydı.
Yunan mitolojisinde Pleiades
Pleiades, Titan Atlas ve Oceanid Pleioni’nin yedi kızıydı. İsimleri Maia, Electra, Taygete, Celaeno, Alcyone, Sterope ve Merope idi. Aynı zamanda av tanrıçası Artemis’in de yoldaşlarıydılar. Liderleri Zeus’un Hermes’inin annesi Maia’ydı.
Yunan mitolojisine göre babaları Atlas sonsuza kadar gökyüzünü tutmak zorunda kalmış ve kızlarına bakamamış. Şehvetli dev Orion onları takip etmeye başlayınca Yunan tanrılarının hükümdarı Zeus onları kurtarmak için yıldızlara dönüştürdü. Orion’un bir takımyıldız olarak hâlâ gece gökyüzünde onları kovaladığı söyleniyor.
Efsanenin başka bir versiyonu, yedi kız kardeşin, ya babalarının kaderi ya da kardeşleri Hyades’in kaybı nedeniyle üzüldükleri için intihar ettiklerini söylüyor. Daha sonra Zeus onları gökyüzüne yerleştirdi ve onları daha sonra Pleiades olarak anılacak olan yıldız kümesini oluşturan yedi yıldız şeklinde ölümsüzleştirdi.
Gökyüzünde açık bir yıldız kümesi olarak Pleiades
Ülker, Boğa takımyıldızında yer alan ve Dünya’dan 440 ışıkyılı uzaklıkta bulunan 1000’den fazla yıldızdan oluşan bir kümedir. Dünya’ya en yakın yıldız kümelerinden biridir ve gece gökyüzünde çıplak gözle görülebilmektedir.
Formasyondaki en parlak yıldızlar mavi renkte parlıyor ve bilim insanları bunların son 100 milyon yıl içinde oluştuğuna inanıyor. Ülker aynı zamanda Messier 45 olarak da biliniyor. Gökbilimciler yıldız işaretinin yaklaşık 250 milyon yıl daha hayatta kalacağını tahmin ediyorlar.
Kasım Süper Ayını ve Ülker yıldız kümesini ne zaman görmeli?
Kasım ayı dolunayı, tam aydınlanma zamanından en fazla bir veya iki gün önce dolunay görünecek. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bu an 15 Kasım’da 16:28 EST’de (21:28 GMT) gerçekleşecek. Birleşik Krallık’ta dolunay GMT saatiyle 15:30’da yükselecek. 17 Kasım Pazar günü güneş doğana kadar görülebilecek.