Meksika’da, yüzyıllarca kalın ormanların altında gizlenmiş, Maya uygarlığına ait antik bir kayıp şehir keşfedildi. Arkeologlar Campeche eyaletinde piramitler, spor alanları, mahalleleri birbirine bağlayan yollar ve amfitiyatrolar keşfettiler.
Araştırmacılar, bitkilerin altında saklı yapıları ortaya çıkaran özel bir lazer teknolojisi olan Lidar’ı kullanarak kompleksi ortaya çıkardı. Ona Valerian adını verdiler. Uzmanlar buranın en yoğun nüfuslu ikinci Maya bölgesi olduğunu tahmin ediyor. Birincisi Latin Amerika’nın en büyük antik kenti olarak kabul edilen Calakmul.
Doktora öğrencisi yanlışlıkla kayıp Maya şehrini keşfetti
Arkeologlardan oluşan bir ekip, Meksika’da, İskoçya’nın başkenti Edinburgh büyüklüğünde üç antik alan keşfetti. Keşif, bir ekip üyesinin internette eski verilerle karşılaşmasıyla beklenmedik bir şekilde gerçekleşti.
Tulane Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Luke Auld-Thomas, bir Google aramasının derinliklerine gömülü bir lazer anketi bulduğunu açıkladı. Başlangıçta Meksikalı bir grup tarafından çevreyi takip etmek amacıyla yürütülen araştırmada Lidar adı verilen teknoloji kullanıldı.
Auld-Thomas verileri özel yöntemlerle analiz ettiğinde başkalarının gözden kaçırdığı antik bir Maya şehrini keşfetti. Yakındaki bir lagünden dolayı Valeriana adını alan kasaba, MS 750 ile 850 yılları arasında zirve yaptığı dönemde muhtemelen 30.000 ila 50.000 nüfusa ev sahipliği yapıyordu.
Araştırmanın ortak yazarı Profesör Marcello Canuto, keşfin tropiklerin gelişmiş uygarlıklar için uygun olmadığı yönündeki eski Batı inancına meydan okuduğunu söylüyor. Bunun yerine bölge karmaşık kültürleri destekledi.
Devasa bir Maya şehri, Meksika ormanlarının gölgesi altında kaybolduktan yüzyıllar sonra keşfedildi.
Arkeologlar güneydoğudaki Campeche eyaletinde piramitler, spor sahaları, bölgeleri birbirine bağlayan yollar ve amfitiyatrolar keşfettiler.#haberler pic.twitter.com/mVJ5HadtVG
— Akran topluluğu merkezi, bilgi ağı bölgeniz! 🇨🇦✌️ (@p_communityhub) 29 Ekim 2024
Valeriana büyük bir Maya başkenti olabilirdi
Valeriana antik kenti, büyük bir Maya başkenti olma belirtileri gösteriyor. Buradaki bina yoğunluğunu yalnızca yaklaşık 100 kilometre uzakta bulunan ünlü Calakmul bölgesi aşıyor.
Arkeologlar, pek çok Mayalının hâlâ ikamet ettiği Xpujil kasabası yakınlarındaki ana yola sadece 15 dakikalık yürüme mesafesindeki burayı “göz önünde saklanmış” olarak tanımlıyor.
Araştırmacılara göre Valeriana’nın hiçbir fotoğrafı mevcut değil çünkü resmi olarak kimse onu keşfetmedi. Ancak yerel halk, toprak yığınlarının altında kalıntıların varlığından şüphelenmiş olabilir.
Yaklaşık 16,6 kilometrekarelik bir alanı kaplayan şehrin, her biri birbirinden yaklaşık iki kilometre uzaklıktaki büyük yapılardan oluşan ve evler ve yollarla birbirine bağlanan iki ana merkezi vardı. Mayaların bir zamanlar ibadet ettiği, ölülerini gömdüğü ve yeşim maskeleri gibi hazineleri sakladığı piramit tapınaklı iki plaza bulunuyordu.
Kasabada ayrıca Maya kültürünün önemli bir parçası olan antik top oyunlarının tasvir edildiği bir top sahası da bulunuyor.
Araştırmacılar ayrıca Valeriana’da bir rezervuarın işaretlerini de buldular; bu da Mayaların büyük bir nüfusu barındıracak şekilde araziyi değiştirdiğini gösteriyor. Arkeologlar Luke Auld-Thomas ve Profesör Marcello Canuto, yoğun ormandaki üç bölgeye yayılmış toplamda 6.764 yapı tespit etti.
Maya uygarlığının gerilemesi
Araştırmalar, Maya şehirleri genişledikçe ve nüfus yoğunluğu arttıkça, özellikle MS 800 civarında başlayan kuraklıklar sırasında iklim sorunları ortaya çıktığında hayatta kalmanın daha zor hale geldiğini gösteriyor.
Savaşlar ve 16. yüzyılda İspanyol fatihlerin gelişi gibi diğer faktörler de Maya şehir devletlerinin gerilemesinde rol oynadı.