Arkeologlar Fransa’nın güneyinde başı kesilmiş bir kadının kalıntılarını içeren olağanüstü bir Neolitik mezar keşfettiler. Puisserguier kasabasında bulunan mezarın tarihi Son Taş Devri’ne kadar uzanıyor ve alışılmadık bir düzene sahip.
Bölgede nadiren görülen bir uygulamayla kadının başı dikkatlice göğsüne yerleştirildi. Keşif, uzmanlar arasında entrikayı ateşledi, eski gömme geleneklerine ışık tuttu ve bunların sembolik anlamları hakkında soru işaretleri uyandırdı.
İlk olarak 2017 yılında araştırılan alanda arkeologların bir zamanlar depolama silosu olarak kullanıldığına inandığı 2,5 metre genişliğinde bir çukur bulunuyordu. Sadece 30 santimetre derinlikte yetişkin bir kadına ait iskelet keşfedildi.
Uzmanlar, pelvik özellikleri analiz ederek kalıntıların kadın olduğunu belirlediler ve daha sonra genetik testlerle doğrulandılar. Radyokarbon tarihlemesi, cenazeyi yaklaşık 4.700 yıl önce Languedoc-Roussillon ve Katalonya bölgelerinde gelişen bir toplum olan Verazian kültürüne bağladı.
Olağandışı gömme uygulamaları
Bu cenaze törenini diğerlerinden ayıran şey, cenazeye yapılan muameledir. Kadın, o zamanın tipik bir pozisyonu olan, kollarını kavuşturmuş halde sırtüstü yatıyordu. Ancak kafası kesilmiş ve sağ elinin yanına gelecek şekilde dikkatlice göğsüne yerleştirilmişti.
Titiz yerleştirme, zaman içinde kazara hareket etmekten ziyade kasıtlı ve dikkatli olmayı akla getiriyor.
Kafatasının, çenenin ve elin korunması, kalıntıların çürümeden önce toprakla kaplı olduğunu ve dolayısıyla bunların konumlandırılmasının doğal nedenlerini ortadan kaldırdığını gösteriyor. Bu, kafa kesme işleminin kasıtlı olarak, muhtemelen ölüm anında veya kısa bir süre sonra gerçekleştiği teorisini destekliyor.
Boyun kemiklerinin hasarlı durumu analizi zorlaştırmaktadır. Araştırmacılar henüz kasıtlı kesmeyi doğrulayacak herhangi bir kesme işareti tespit edemediler. Başın dikkatli bir şekilde yerleştirilmesi, kafataslarının genellikle gömüldükten uzun süre sonra çıkarıldığı ve daha az sistematik bir şekilde düzenlendiği bölgede bilinen diğer uygulamalarla çelişiyor.
Mezardaki olası sembolizm
Baş kesmeyi içeren cenaze törenleri Neolitik Avrupa’da belgelenmiştir ve genellikle kafataslarının sergilenmesi gibi sembolik veya ritüel uygulamalarla bağlantılıdır. Ancak güney Fransa’da benzer bir cenaze töreni kaydedilmedi.
Araştırmacılar, bu vakada anatomik hizalama ve bakıma gösterilen ilginin, sosyal dışlanmadan ziyade olası bir ritüele işaret ederek ölen kişiye saygı duyulduğunu gösterdiğini söylüyor.
Bu keşif arkeologlara cevapsız sorular bırakıyor. Bu kadının kafası neden kesildi? Bu benzersiz bir gömme geleneğinin sonucu mu yoksa olağanüstü koşulları mı yansıtıyor? Bu cenaze töreni bölgede daha geniş, belgelenmemiş bir uygulamayı temsil ediyor olabilir mi?
Bu cenaze töreni Fransa’da rakipsiz olmaya devam ediyor, antik mezarlık uygulamalarının çeşitliliğine nadir bir bakış sağlıyor ve uzmanları daha derinlemesine çalışmaya istekli bırakıyor.
