Çinli bilim adamlarının son araştırmaları, iklim değişikliğinin Çin’in en etkili imparatorluklarından biri olan Ming hanedanlığının çöküşüne katkıda bulunmuş olabileceğini öne sürüyor.
Tarihçiler geleneksel olarak bu düşüşün ana nedenleri olarak sosyal, ekonomik ve politik huzursuzluğu gösterse de, araştırmacılar artık şiddetli kuraklığın, Wanli mega kuraklığının, Çin’i beklenenden daha erken etkilemede çok önemli bir rol oynayabileceğine inanıyor.
Chongzhen kuraklığına tarihsel bakış
Tarihsel araştırmalar genellikle Ming hanedanlığının sonlarına doğru yaşanan ve imparatorluğun zayıflamasında önemli bir faktör olarak kabul edilen “Chongzhen Kuraklığı”na odaklanıyor. Ancak Çin Bilimler Akademisi Karasal Çevre Enstitüsü’nün yeni bir analizi, 1585’ten 1590’a kadar süren Wanli megakuraklığına işaret ediyor.
Daha önceki bu kuraklık tarımı sekteye uğratmış ve hanedanın temellerini zayıflatmış olabilir, ancak bu durum tarihsel kayıtlarda sıklıkla gözden kaçırılıyor.
Antik iklim olaylarını araştırmanın zorlukları
Antik iklim olaylarını araştırmanın zorluklarından biri kesin verilerin eksikliğidir. Bu sorunun üstesinden gelmek için araştırmacılar zaman içindeki kuraklık eğilimlerini takip edecek yeni bir yöntem kullandılar. Güneybatı Çin’deki Loess Platosu’ndaki ağaç halkalarındaki oksijen izotoplarını (δ18O) analiz ederek Palmer Kuraklık Şiddet Endeksi (PDSI) ile geçmiş iklim koşullarını yeniden oluşturdular.
Geçmişi 1556 yılına kadar uzanan bu ağaç halkaları, iklim değişikliğinin yıllık kayıtlarını sağlayarak araştırmacıların iklimin tarihi olaylar üzerindeki etkisini daha iyi anlamalarına yardımcı oluyor.
Yeni çalışmanın sonuçları
Bu çalışmanın önemli bir bulgusu, “geç Ming Hanedanlığı’nın düşük muson dönemi” (1580-1660) olarak bilinen 1561 ile 1661 yılları arasında Asya yaz musonunun azalmasıydı. Yağıştaki bu azalma tarımı ve gıda arzını etkileyerek muhtemelen gıda kıtlığına yol açtı. Sınırlı kaynaklarla toplumsal huzursuzluğun tırmanmasına izin verildi ve Ming hanedanının istikrarı daha da bozuldu.
Çalışma aynı zamanda 2000’li yıllardan itibaren kuzeybatı Çin’in, Ming hanedanlığının kuru koşullarıyla açıkça tezat oluşturan daha yağışlı koşullara doğru bir eğilim yaşadığını da ortaya çıkardı. Bu değişim, Asya’daki iklim düzeninin nasıl sürekli değiştiğini ve insanlık tarihi üzerinde derin etkileri olduğunu vurguluyor.
Ayrıca araştırmacılar, El Niño Güney Salınımı (ENSO) gibi küresel iklim olaylarının Asya musonunu yoğunlaştırdığını ve dolayısıyla Çin’deki kuraklıkları kötüleştirdiğini belirtti. Dünyanın dört bir yanındaki hava durumunu etkileyen bu iklim düzeni, Ming hanedanlığının ekonomisini ve istikrarını daha da zorlayabilirdi.
Paleocoğrafya, Paleoklimatoloji, Paleoekoloji dergilerinde yayınlanan bu çalışma, tarihi olayların oluşumunda iklimin rolüne dair yeni bakış açıları sunuyor. Ayrıca iklimin eski uygarlıklar üzerindeki etkisini anlamanın bugün bizim için değerli ve konuyla ilgili dersler sağlayabileceğini de hatırlatıyor.
