Donmuş Antarktika’nın bazı kısımları, aşırı hava koşullarından etkilenirken bitki büyümesi nedeniyle yeşile dönüyor ve bu da geniş kıtanın nasıl değiştiğine dair endişeleri artırıyor.
Bilim insanları bu olayın hızından endişe duyuyor ve en ekstrem, uzak ve izole vahşi doğa alanı olan Antarktika Yarımadası’ndaki hasar seviyelerini analiz etmek için görüntüler ve uydu verilerini kullanıyor.
Kuzeydeki, Güney Amerika sınırına doğru uzanan uzun dağ silsilesinin küresel ortalamadan çok daha hızlı ısındığını buldular.
Nature Geoscience dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, başta yosun olmak üzere bitki örtüsü son kırk yılda bu zorlu ortamda önemli ölçüde arttı. Çalışma İngiltere’deki Exeter ve Hertfordshire Üniversiteleri ile İngiliz Antarktika Araştırması’ndan bilim insanları tarafından gerçekleştirildi.
Spesifik olarak, araştırmaya göre, 1986 yılında Antarktika Yarımadası’nın 0,863 kilometrekaresinden daha azını kaplayan yosun, 2021’de 11.947 kilometrekarelik (4,6 mil kareden fazla) bir alanı kaplıyordu.
Bölgenin yaklaşık kırk yıldır yeşile dönme hızı da 2016 ile 2021 arasında %30’un üzerinde bir artışla hızlandı.
Küresel ısınmanın nedeni
Bilim insanları, NASA’nın uydusu aracılığıyla uzaydan görülebilen bu olayın antropojenik kökenli olduğundan emin. Dünyanın en soğuk yeri olan Antarktika, son dönemde küresel ısınma nedeniyle aşırı sıcaklıklara maruz kalıyor.
Bu yaz, dünyanın bazı bölgelerinde sıcaklıklar Temmuz ayının ortasından bu yana normalin 10 santigrat derecesine (50 Fahrenheit derece) kadar yükselen rekor sıcak hava dalgaları yaşadı; bu şimdiye kadar kaydedilmemiş en büyük sıcaklık dalgalanmalarıydı.
Bilim insanları, fosil yakıtlardan kaynaklanan kirlilik gezegeni ısıtmaya devam ettikçe Antarktika’nın da ısınmaya devam edeceğini ve bu yeşillenmenin muhtemelen daha da hızlanacağını öngörüyor. Bu, Antarktika Yarımadası’nın karasal ekosistemlerinde ve bunların uzun vadeli işleyişinde gelecekte yaygın değişiklikler olacağını gösteriyor.
Antarktika Yarımadası ne kadar aktif olursa, o kadar fazla arazi ortaya çıkacak ve bölge muhtemelen otofitik faunayı potansiyel olarak tehdit eden istilacı türler için daha elverişli hale gelecektir.
Bu eylem aynı zamanda gezegenin güneş ışınımını uzaya geri yansıtma yeteneğini de azaltabilir çünkü daha karanlık yüzeyler daha fazla ısı emer. Bu etkiler muhtemelen yalnızca yerel olacak, ancak iklim ısınmaya devam ettikçe bitki yaşamının büyümesinin daha da hızlanmasına yardımcı olarak Antarktika’nın ikonik manzarasını değiştirebilecek.
Bölgedeki bitki örtüsündeki gerçek artış sınırlı olsa da, yüzdesel artış dramatik ve Antarktika’daki peyzaj değişiminin yavaş da olsa yayıldığını gösteriyor.
Bilim insanları için bir sonraki adım, buzullar geri çekilirken bitkilerin Antarktika’nın yeni ortaya çıkan sıcak bölgelerinde nasıl koloni kurduğunu incelemek olacak.
[With information from CNN]
