Antik Yunan kenti Korint, tüm antik dünyada yalnızca zenginliği ve kozmopolit atmosferiyle ünlü değildi. Aynı zamanda çok rahat ahlakı, vatandaşlarının ve ziyaretçilerinin cinsel özgürlüğü ve sakinlerinin sözde günahkar alışkanlıklarıyla da ünlüydü.
Akdeniz’in en büyük ve en zengin ticaret merkezlerinden biri olan Korint, yüzyıllar boyunca toplumun her kesiminden insanı kendine çekmiştir. Arkeolojik kalıntılar, Korint kültürünün uzmanların ilgisini çekmeye devam eden bu daha az bilinen yönüne dair büyüleyici bilgiler sağlıyor.
Afrodit Tapınağı ve kutsal fuhuş
Antik kaynaklara göre Korint’teki Acrocorinth tepesinin üzerinde yer alan Afrodit Tapınağı, kutsal fuhuş yaptığı iddiasıyla ünlüydü.
MS 1. yüzyılın başlarında eserini yazan Yunan coğrafyacı Strabo, tapınağın bin civarında hiyerodoluyu istihdam ettiğini iddia etti. Bunlar aşk tanrıçası Afrodit’e adanmış kutsal fahişeler olarak hizmet eden tapınak köleleriydi. Tapınakta erkekler ve kadınlar tarafından sunulan kadınlar, dini bağlılığın bir biçimi olarak ziyaretçilerle cinsel ritüeller gerçekleştiriyordu. Bu, fuhuşun mevcut tanımıyla doğrudan çelişmektedir. Bu nedenle onların hizmetleri Korint şehrine büyük bir zenginlik kazandırdı ve şehrin onurlandırılmaktan çok gurur duyduğu bir şeydi.
Korint’in kutsal fuhuş merkezi olarak ünü, antik Yunan dünyasında o kadar yaygındı ki, Yunanca “Korint’e seyahat etmek herkese göre değildir” ifadesi popüler bir deyiş haline geldi. Bu söz, antik Korint’te birinin erişebileceği en uygun fiyatlı şey olmadığından herkesin tapınak fahişelerinin pahalı hizmetlerini karşılayamayacağını ima ediyordu.
Yüzyıllar boyunca Korint bölgesinde erkek ve kadın cinsel organı şeklindeki dini adak eşyaları ortaya çıkarılmıştır. Bu objeler, bu önemli tapınağın aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklar ya da doğurganlık sorunları yaşayanlar için de bir şifa yeri olabileceğini akla getiriyor. Diğer tanrılarda olduğu gibi bu tür sorunlar yaşayan insanlar, kendilerini iyileştireceğini umarak Afrodit’e adak eşyaları sunarlardı.
Bununla birlikte, antik yazarların sayısız tanıklığına rağmen, Korint’teki Afrodit Tapınağı’nda kutsal fuhuşun gerçek varlığını doğrulayan kesin bir arkeolojik kanıt henüz bulunamamıştır.
Pek çok çağdaş bilim adamı, Strabo ve diğer antik yazarların iddialarının doğruluğunu bile sorguladı. Bu akademisyenler, bu anlatımların sözde kutsal fuhuşla karıştırılan diğer ritüel uygulamalara ilişkin abartılar veya yanlış yorumlar içerebileceğini öne sürüyorlar.
Her halükarda, tapınağın kendisi oldukça küçüktü ve anlatıldığı gibi bin fahişeyi barındırabilmesi pek olası değildi.
Kutsal fahişelerle dolu büyük bir tapınak fikri yüzyıllardır araştırmacıların ve arkeologların hayal gücünü meşgul etse de konuya temkinli yaklaşmak ve elimizdeki arkeolojik kanıtlara bağlı kalmak önemlidir.
Acrocorinth bölgesindeki arkeolojik çalışmalar ve daha fazla araştırma, bir gün antik Korint’teki dini yaşamın bu büyüleyici yönüne daha fazla ışık tutabilir, ancak o zamana kadar tüm bunlara biraz ihtiyatlı yaklaşmalıyız.
Cinsel temaları tasvir eden çömlek ve sanat eserleri
Arkeolojik kanıtlar, Korint’in eski çağlarda çanak çömlekleriyle ünlü olduğunu açıkça kanıtlıyor. Yunan dünyasına yaygın olarak ihraç edildi. Bu vazo ve kapların birçoğu erotik sahnelerle süslenmiştir ve bunların bir kısmı günümüze kadar gelmiştir. Bunlardan bazıları şehrin cinselliğe açıklığını ve günümüzde de beklendiği gibi sınırların yokluğunu yansıtıyor.
Yıllar önce Korint’te keşfedilen bronz bir ayna da açık cinsel görüntüler taşıyor; bu da şehrin o zamanın diğer şehirlerine kıyasla gerçekten rahat etik sınırlara sahip olduğunu kanıtlıyor. Şehrin dört bir yanında ortaya çıkarılan heykeller ve sanat eserleri, insan formunu tüm duygusallığıyla kutluyor. Bütün bu unsurlar, antik Korint kültürünün cinsellik konusunda çok daha liberal olduğunu gösteriyor. Bu durum özellikle Sparta gibi birkaç yüz mil uzaktaki diğer antik Yunan şehirleriyle karşılaştırıldığında geçerliydi.
Korint agorası ve halkı
Antik Korint şehrinin kalbinde, bu hareketli Yunan topluluğunun merkezi pazarı ve sivil merkezi olan agora bulunuyordu.
Bu hareketli merkez, daha geniş Korint bölgesinin işlek limanlarının yanı sıra, yalnızca ticaretle ilgilenen değil aynı zamanda diğer dünyevi zevkleri de arayan denizcileri, tüccarları ve gezginleri kendine çekiyordu.
Korint agorasını çevreleyen dolambaçlı sokaklar tavernalar ve hanlarla kaplıydı. Bunların çoğu muhtemelen genelev olarak işlev görüyor ve geniş müşterilerine hizmet sağlıyordu. Önceki yıllarda arkeologlar tarafından kazılan geniş agoranın da bu faaliyetin önemli bir merkezi olduğu neredeyse kesindir. Aslında seks ticareti Korint ekonomisinin önemli bir parçasıydı ve şehir bundan hatırı sayılır bir şöhret ve zenginlik elde ediyordu.
Elçi Pavlus’un Korint’teki ahlaksızlığı kınaması
Şehrin ahlaksızlığının en somut kanıtı bize Yeni Ahit’ten geliyor. MS 1. yüzyılda elçi Pavlus, ilk Hıristiyan kilisesini kurmak için Korint’te çok zaman harcadı. Ancak tahmin edilebileceği gibi Korintosluların liberal tavırları onu dehşete düşürdü. Pavlus 1 Korintliler 6:9-11’de Korintlilerin mücadele etmek zorunda kaldığı günahları sıralıyor.
Pavlus’a göre Korintos toplumunun en büyük ve en sorunlu sorunu cinsel ahlaksızlıktı. Pavlus ayrıca Hıristiyan cemaatinin bazı üyelerinin daha önce zina yapanlar ve fahişeler de dahil olmak üzere cinsel ahlaksız eylemlerde bulunduğunu belirtiyor. Pavlus’un mektupları, Korintoslu imanlılar arasında cinsel ahlakın olmayışı karşısında derinden sarsıldığını açıkça ortaya koyuyor. Bu nedenle, Hıristiyanları ilk Hıristiyan öğretileriyle tutarlı, tamamen yeni ve daha yüksek bir ahlaki standarda bağlı kalmaya çağırarak, Korint’in günahkâr itibarını kınamaya çalıştı.
Bölgenin arkeolojik kalıntıları antik Korint’in liberal ve etik kültürünün canlı bir resmini sunuyor. Ayrıca cinsiyetin toplum ve ekonomide oynadığı merkezi rolü de gösteriyorlar. Tapınakta fuhuş teorisi gibi bazı kanıtlar sonuçsuz kalsa da, şehrin zengin erotik sanat eserleri ve Pavlus gibi ilk Hıristiyanların yazıları, Korint’in gerçekten de cinsel ahlaksızlığıyla ünlü bir yer olduğunu öne sürüyor.
Sonuçta, takipçileri ve yeni Hıristiyan Kilisesi için yeni bir etik çerçeve oluşturmaya çalışan ilk Hıristiyan liderlerin güçlü kınamalarına yol açan şey, günah ve ahlaksızlık konusundaki aynı itibardı.
