Sibirya’nın soğuk ve yaşanmaz ortamında, yere dev bir delik açılıyor. Bu delik vatoz şeklindedir ve uzaydan görülebilmektedir. Sibirya’daki bu “cehennem kapısı”nın tarihi, zar zor görülebildiği 1960’lardaki gizliliği kaldırılmış görüntülerde de görüldüğü gibi, Soğuk Savaş’a kadar uzanıyor.
Bugün Cehennem Kapısı’nda uzaydan açıkça görülebilen dik kayalıklar bulunmaktadır. Gerçekten de, yaklaşık 30 yılda delik benzeri görülmemiş bir boyuta ulaştı. ABD Jeolojik Araştırma Kurumu’na göre 1991 ile 2018 yılları arasında deliğin boyutu üç katına çıktı.
Batagay Krateri veya Batagaika olarak da adlandırılan Sibirya’nın Cehennem Kapısı, tüm gezegeni etkileyen jeolojik bir sorunun fiziksel temsilidir.
Peki neden Sibirya’da cehenneme açılan bir kapı var?
Aslında Sibirya’daki bu devasa krater, Kuzey Kutbu’nun dünyanın geri kalanından daha hızlı ısınmasının doğrudan bir sonucudur. Bu sürecin doğrudan sonucu permafrostun hızla erimesi ve bunun da Sibirya’dakine benzer “kraterler” oluşturmasıdır.
Ancak Sibirya’nın cehenneme açılan kapısı bir krater değil, dünyanın en büyük “geriye doğru çöküşü”.
Bunun böylesine ilginç bir olayı tanımlamak için en iyi isim olmadığını anlamak için jeolog olmanıza gerek yok, ancak permafrostun çözülmesi zeminin çökmesine neden olduğunda oluşan bir delik olduğu göz önüne alındığında bu doğrudur. Bu daha sonra toprak ve kenarları deliğin içine çökerken bir heyelan yaratır.
Kuzey Kutbu’nda çözülmekte olan binlerce heyelan olduğu için bu olay alışılmadık bir durum değil. Sibirya Cehennem Kapısı’nı diğerlerinden ayıran şey, ona mega çöküş takma adını kazandıran boyutudur.
Sibirya’daki küresel ekonomik kriz, gezegenimizin geleceğini anlamak için özellikle yararlı olabilir
Permafrost tuhaf ama büyüleyici bir maddedir. Permafrost eridikçe, binlerce yıldır orada donmuş olan tüm ölü organizmalar ayrışmaya ve atmosfere karbondioksit ve metan salmaya başlıyor.
Aslında permafrost bu emisyonların atmosfere salınmasını engelledi. Permafrost’un, atmosferden iki kat daha fazla karbon içeren kuzey yarımküredeki toprakların %15’ini kapladığı göz önüne alındığında, bu özellikle önemlidir.
Permafrost çözülmeye devam ederse, 2100 yılına kadar büyük bir sanayi ülkesi kadar karbondioksit salabilir.
Bu olgu iklim krizini daha da kötü hale getirebilir ancak gerçek süreç hakkında çok az şey biliniyor. Ancak Sibirya’daki Cehennem Kapıları gibi yerleri incelemek, daha önce bilinmeyen bir olguya değerli ışık tutabilir.
Örneğin araştırmacılar, Cehennem Kapısı’nın her yıl 4.000 ila 5.000 ton arasında karbon saldığını hesapladı; bu, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 1.700 evin enerji tüketimine eşdeğer.
